Koninklijke Vereniging voor Nederlandse Muziekgeschiedenis

Vooraankondiging publicatie: Willem Vogel

 

Deze bijzondere uitgave (verwacht eind 2023/begin 2024) betreft de kerkmusicus en componist Willem Vogel (1920–2010) die in belangrijke mate heeft bijgedragen aan het klankeigen van Nederlandse liturgische muziek.

 

Vooraanmelders krijgen de optie om de eerdere KVNM-publicatie van Jan Hage over Willem Mudde (2017) aan te schaffen voor de speciale kortingsprijs van €25.

 

> Geef u op als vooraanmelder via dit formulier.

 

 

Over deze publicatie

Gedurende de tweede helft van de twintigste eeuw heeft de liturgische muziek van het Nederlands protestantisme in vergelijking met de omringende landen een geheel eigen sound ontwikkeld. Het klankidioom daarvan vertoont enerzijds gelijkenis met de melodieën van het Geneefs psalter en het Duits lutheranisme van de zeventiende en achttiende eeuw en is anderzijds geïnspireerd op de muziek van de kerkmuziekvernieuwingsbeweging, die in de decennia rond de Tweede Wereldoorlog de klank van de Duitse kerkmuziek bepaalde. Willem Vogel heeft als kerkmusicus, als beleidsmaker, maar vooral als componist dat klankidioom mede bepaald. Zijn composities en zijn orgelspel waren vooral in de decennia volgend op de Tweede Wereldoorlog regelmatig via de radio te beluisteren en tussen 1965 en 1985 bepaalde hij als lid van de Commissie voor de Kerkmuziek samen met enkele collega’s in de Hervormde Kerk de richting van de kerkmuziek. Bovendien componeerde hij gedurende zijn meer dan zestig jaar lange werkzame leven een niet aflatende stroom liturgische muziek voor zijn doelgroep: de amateurkerkmusici en de kerkzangers.

Willem Vogel is in de eenentwintigste eeuw vooral bekend gebleven vanwege zijn kerkliedmelodieën; in de protestantse liedboeken van 1973 en 2013 is Willem Vogel de meest voorkomende melodiecomponist. In de compositietechnieken die Willem Vogel in zijn melodieën toepaste, ligt in belangrijke mate de klanktaal van de protestantse liturgische muziek besloten. Analyse van die melodieën brengt de lezer van dit boek dichter bij het eigene van de kerkmuziek en liturgie van de tweede helft van de twintigste eeuw en daardoor bij de Nederlandse protestantse identiteit in die periode. Deze tekstbetrokken, objectieve en in zekere zin elitaire muziek is karakteristiek voor deze relatief korte tijd in recente kerkgeschiedenis. Het liedboek van 2013 is voor een aanzienlijk deel gevuld met juist deze liturgische muziek, wat overigens niet wil zeggen dat de kerkgangers deze zangwijzen in hun hart gesloten hebben.

 

Over de auteur

Christiaan Winter (’s-Gravenhage 1967) studeerde aan de verschillende muziekvakopleidingen van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht kerkmuziek, orgel, koordirectie en beiaard. Hij was van 1998 tot 2009 programmamaker bij de NCRV-radio en van 1996 tot 2018 kerkmusicus van de Oude Kerk in Amsterdam en in die laatstgenoemde functie opvolger en enige tijd collega van Willem Vogel.

Momenteel is Christiaan Winter stadsbeiaardier van Alkmaar en De Rijp, docent aan de HKU/Nederlandse Beiaardschool, voorzitter van Beiaardcentrum Nederland, redactielid van het Jaarboek Beiaard- en Klokkencultuur in de Lage Landen en dirigent van het vocaal ensemble Duodektet in Amsterdam. In 2017 was hij enige tijd fellow van het Amsterdam Centre for the History and Heritage of Protestantism van de Vrije Universiteit Amsterdam en sinds medio 2018 is hij als buitenpromovendus verbonden (geweest) aan dezelfde universiteit. Daarnaast is hij freelance organist, zanger en componist.