In mei 2022 riepen we de KVNM-achterban op om een vragenlijst in te vullen van Charles Inskip (University College London) en Frans Wiering (Universiteit Utrecht, voorzitter IMS studiegroep Digital Musicology). Op het IMS congres in Athene afgelopen zomer presenteerden ze de voorlopige resultaten.

Doel van het onderzoek is beter inzicht krijgen in het dagelijks gebruik van en de houding ten opzichte van digitale technologie door muziekwetenschappers. In 2014/2015 werd het onderzoek voor het eerst gehouden. De resultaten werden in 2015 gepubliceerd en kun je hier lezen.

Sindsdien is er veel veranderd. Er is nieuwe software ontwikkeld en tijdens de pandemie zijn veel mensen noodgedwongen meer online gaan werken. Reden genoeg om een nieuwe vragenlijst rond te sturen. Dit keer deden 584 muziekwetenschappers mee, iets minder dan in de eerste ronde. Het overgrote deel van de respondenten had nog niet eerder meegedaan aan het onderzoek. Het aantal respondenten uit Europa nam toe, uit Noord-Amerika juist af. Net als zeven jaar geleden waren veruit de meeste respondenten gespecialiseerd in historische en culturele muziekwetenschap.

Opvallende uitkomsten: online tijdschriften hebben zeer de voorkeur boven fysieke periodieken, terwijl papieren boeken nog net iets hoger scoren dan digitale boeken. Ook digitale archieven en opnames genieten de voorkeur boven fysieke varianten. Het onderzoeken van gedigitaliseerde bronnen betekent wel afhankelijk zijn van degene die beslist wat gedigitaliseerd wordt. Dat veroorzaakt een vertekend beeld van de werkelijkheid.

ZOOM bracht zowel frustratie (vooral voor degenen die uren per dag online les moesten geven) als zegeningen (door het wegnemen van communicatiedrempels). Hoewel het persoonlijk contact met collega’s sterk terugliep, werd het online aanwezig kunnen zijn bij bijeenkomsten aan de andere kant van de wereld gewaardeerd. De online bijeenkomsten hebben ook nieuwe netwerken gecreëerd.
 

"Hoewel het persoonlijk contact met collega’s sterk terugliep, werd het online aanwezig kunnen zijn bij bijeenkomsten aan de andere kant van de wereld gewaardeerd."

Gevraagd welke veranderingen blijvend zouden zijn, noemde een aantal respondenten de ZOOM-bijeenkomsten en -congressen en de hybride vormen, waarbij deelnemers zowel persoonlijk als online aanwezig kunnen zijn. De voorlopige resultaten zijn gepresenteerd op het IMS-congres in Athene afgelopen augustus. De presentatie is hier te bekijken.